Η βαριατρική χειρουργική είναι προς το παρόν η μόνη αποτελεσματική
θεραπευτική επιλογή για περιπτώσεις κλινικά σοβαρής (νοσογόνου)
παχυσαρκίας. Σήμερα μέθοδος εκλογής για τις βαριατρικές επεμβάσεις
είναι η λαπαροσκοπική χειρουργική. Απόλυτη ένδειξη χειρουργικής
αντιμετώπισης έχουν άτομα ηλικίας 18-65 ετών που πάσχουν από
νοσογόνο παχυσαρκία (ΒΜΙ > 40). Όταν υπάρχουν σοβαρές
συνοδές παθήσεις όπως διαβήτης, υπέρταση, οστεοαρθρίτις και
υπνική άπνοια, η χειρουργική αντιμετώπιση ενδείκνυται και
σε πιό ελαφρές μορφές παχυσαρκίας (ΒΜΙ=35).
Η Ευρωπαϊκή επιτροπή
βαριατρικής χειρουργικής (The Bariatric Scientific Collaborative
Group” - BSCG), ένα διεθνές όργανο στο οποίο συμμετέχουν κορυφαίοι
ειδικοί από όλη την Ευρώπη, > έχει εκφράσει πρόσφατα την άποψη
ότι το κριτήριο του ΒΜΙ θα πρέπει να αντιμετωπίζεται πιό ελαστικά.
Αυτό σημαίνει ότι οι βαριατρικές επεμβάσεις μπορεί να έχουν
ένδειξη και σε πιό ελαφρές μορφές παχυσαρκίας όταν υπάρχει
αδυναμία ελέγχου του βάρους με συντηρητικά μέσα και τα ωφέλη
από τη χειρουργική είναι σαφή. Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητη
προϋπόθεση για χειρουργική θεραπεία αποτελεί η σταθερή επιθυμία
και δέσμευση του ασθενούς για αλλαγή του τρόπου ζωής. Ο υποψήφιος
ασθενής πρέπει να κατανοεί ότι το χειρουργείο δεν είναι μια
«μαγική» λύση, αλλά η αρχή μιας προσπάθειας.
Ποιοί δεν είναι κατάλληλοι για
βαριατρική χειρουργική
Οι βαριατρικές επεμβάσεις δεν έχουν συνήθως ένδειξη σε:
Απείθαρχους
ασθενείς που δεν έχουν διάθεση συνεργασίας
•
Άτομα
χωρίς υποστηρικτικό περιβάλλον που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν
•
Άτομα
με κακή φυσική κατάσταση και παθήσεις που αυξάνουν το χειρουργικό
κίνδυνο ή περιορίζουν το προσδόκιμο επιβίωσης
Πόσο ασφαλής είναι η βαριατρική χειρουργική;
Σήμερα οι βαριατρικές επεμβάσεις έχουν
πλέον εξελιχθεί σε ασφαλείς και αποτελεσματικές διαδικασίες.
Παρ' όλα αυτά δεν αποκλείεται να υπάρξουν κάποιες επιπλοκές,
τις οποίες μπορούμε να διακρίνουμε σε δύο είδη: α) στις άμεσες,
δηλαδή σε αυτές που εμφανίζονται μέσα στις πρώτες 30 μέρες
από το χειρουργείο, και β) στις απώτερες που μπορεί να εμφανιστούν
μετά από μήνες ή χρόνια. Οι άμεσες μετεγχειρητικές επιπλοκές
σχετίζονται με τη διαδικασία του χειρουργείου (αιμορραγίες,
διαφυγές από αναστομώσεις, λοιμώξεις, αλλεργικές αντιδράσεις
κλπ). Οι απώτερες επιπλοκές είναι συχνότερες και σχετίζονται
κυρίως με το είδος της επέμβασης. Η μετανάστευση (ολίσθηση)
του γαστρικού δακτυλίου για παράδειγμα και τα μεταβολικά προβλήματα
εξ' αιτίας των εντερικών παρακάμψεων, μπορεί να εμφανιστούν
μετά από μήνες ή χρόνια.
Παράγοντες που γενικά αυξάνουν τον
κίνδυνο επιπλοκών στη βαριατρική χειρουργική, είναι οι παρακάτω: • Οι ανοιχτές επεμβάσεις • Οι επεμβάσεις
σε ήδη χειρουργημένη κοιλιά • Η αλλαγή
της ανατομίας του πεπτικού (by-pass, χολοπαγκρεατικές) • Η δυσαπορρόφηση
θρεπτικών συστατικών • Η εμφύτευση
ξένων υλικών στον οργανισμό (δακτύλιοι) • Η περιορισμένη
εμπειρία του χειρουργού • Η κακή
υποστήριξη και επικοινωνία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Βάσης
Δεδομένων για τη Χειρουργική της Παχυσαρκίας (ISBR-2002),
το ποσοστό των επιπλοκών στη βαριατρική χειρουργική κυμαίνεται
μεταξύ 1,5 και 7,2% ενώ η θνητότητα είναι μικρότερη απο το
1%. Νεότερες μελέτες αναφέρουν ότι οι επιπλοκές είναι πολύ
λιγότερες όταν οι επεμβάσεις γίνονται λαπαροσκοπικά από χειρουργούς
εξειδικευμένους στη βαριατρική χειρουργική. Σύμφωνα με τη
δική μας 10ετή εμπειρία με 1000 βαριατρικές λαπαροσκοπικές
επεμβάσεις, η πιθανότητα επιπλοκών είναι μικρότερη από 0,9%
και η θνητότητα μηδενική.
Υπάρχει κάποια θέση για τη χειρουργική
στη θεραπεία του διαβήτη; Μια σειρά από πρόσφατες δημοσιεύσεις
στα πιό έγκυρα ιατρικά περιοδικά, δίνουν έμφαση στη δυνατότητα
θεραπείας των δυσλιπιδαιμιών και του σακχαρώδους διαβήτη μέσω
της βαριατρικής χειρουργικής. Η ευεργετική επίδραση των βαριατρικών
επεμβάσεων στη ρύθμιση και λειτουργία των ιντεκρινών (εντεροορμόνες),
φαίνεται ότι έχει ήδη ανοίξει το δρόμο μιας νέας εξειδίκευσης
στη χειρουργική, αυτής των παθήσεων του μεταβολισμού. Κινούμενες
προς αυτή την κατεύθυνση, οι περισσότερες επιστημονικές εταιρείες
με αντικείμενο τη χειρουργική της παχυσαρκίας έχουν ήδη αλλάξει
την επωνυμία τους (Αμερική 2008, Ευρώπη 2009) επεκτείνοντας
το γνωστικό τους αντικείμενο και στις παθήσεις του μεταβολισμού.
Βιβλιογραφία
1.Severe Obesity: A Growing Health
Concern A.S.P.E.N. Should Not Ignore. Shikora JPEN J Parenter
Enteral Nutr 2005;29:288-297.
2.Medical and surgical options
in the treatment of severe obesity. Fisher BL, Schauer P.
Am J Surg 2002;184(6B):9S-16S.
3.Interdisciplinary European Guidelines
for Surgery for Severe (Morbid) Obesity. Obesity Surgery,
2007Feb;17(2):260-70
4. Metabolic Surgery to Treat
Type 2 Diabetes: Clinical Outcomes and Mechanisms of Action.
F. Rubino, P. Schauer, L. Kaplan, D. Cummings. Annual Review
of Medicine; 2010 Vol. 61: 393-411
5. Metabolic Surgery for
the Treatment of Type 2 Diabetes in Patients with BMI <35
kg/m2: An Integrative Review of Early Studies. M. Fried, G.
Ribaric, J. N. Buchwald, S. Svacina, K. Dolezalova and N.
Scopinaro. Ob Surg 2010;Volume 20, Number 6, 776-790
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ιστοσελίδα
αυτή έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Οι πληροφορίες που παρέχονται είναι
επιστημονικά έγκυρες και βασίζονται
στη διεθνή
και τη δική μας εμπειρία.
Όταν κριθεί αναγκαίο το περιεχόμενο των σελίδων μας μπορεί να αλλάξει
χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση.